Short gaan of short selling, je hebt er vast wel eens van gehoord.
Als je belegt in aandelen, kan je winst maken doordat bijvoorbeeld de koers stijgt of als een bedrijf dividend uitbetaalt. Maar je kan ook geld verdienen aan short gaan.
Short gaan is simpel gezegd het verwachten van een prijsdaling van een product, en daarop inspelen. Door short te gaan kan je verdienen als een koers daalt.
Inhoudsopgave
Short gaan uitleg
Short gaan is dus het verwachten van een prijsdaling van een product. Dit kan een aandeel zijn, maar ook andere producten die worden verhandeld. Denk bijvoorbeeld aan grondstoffen, ETF’s, obligaties en producten als opties en futures.
Voor het gemak zal ik in dit artikel het hebben over het short gaan op aandelen. Dat wordt door de meeste individuele beleggers ook toegepast. En als je dat begrijpt, snap je ook hoe je short kan gaan op andere producten.
Door short te gaan, verkoop je een aandeel wat je niet in je bezit hebt. Je leent dit aandeel van iemand die het wel heeft, met de garantie dat je het later weer teruggeeft. Daalt de prijs, dan kan je het aandeel dus voor een lagere prijs terugkopen en retourneren. Het verschil tussen de verkoopprijs en de inkoopprijs is dan je winst.
Ook is er een film met een gelijknamige titel, gebaseerd op de financiële crisis van 2008.
Voorbeelden short gaan
Een voorbeeld geeft hopelijk een duidelijker beeld.
Stel, je short 10 aandelen X van €10 per stuk. Daarmee heb je een totale shortpositie van €100.
Daarmee leen je dus voor €100 aan aandelen X van iemand, en verkoop je die op de beurs. Nu heb je wel het geld, maar niet de aandelen. Terwijl je wel die aandelen terug moet geven.
Daalt de prijs naar €9 per stuk, dan kan je besluiten om je shortpositie te stoppen. Je hebt dan €1 winst per aandeel. Je kan de aandelen terug kopen voor €90 en de winst (€10) zelf houden.
Stijgt het aandeel echter naar €11 en je sluit je shortpositie, dan verlies je juist €1 per aandeel. In dit geval moet je dus voor €110 aan aandelen kopen, om terug te geven, en verlies je dus geld.
Klinkt heel makkelijk, maar in de praktijk is het toch lastig. Net zoals het voorspellen van welk aandeel stijgt, is het ook lastig om te voorspellen welk aandeel daalt. Vele beleggers gaan al jaren short op Tesla aandelen, maar die kunnen ook flink verliezen. Zo verloren ze op een dag in februari $2.5 miljard, en de eerste twee maanden van 2020 $8.31 miljard.
Short squeeze
Een short squeeze gebeurt als een aandeel veel in waarde stijgt, waardoor het de shortsellers praktisch verplicht om het aandeel terug te kopen. Hierdoor stijgt de vraag naar het product nog meer, wat een nog hogere prijs levert.
Dit hangt vaak samen met een stop loss die behaald wordt zodra de koers weer een bepaald niveau bereikt. Short sellers zetten een stop loss in om hun verliezen te beperken. Hierdoor koopt het handelssysteem automatisch de aandelen als een bepaalde prijs behaald is.
Als er vervolgens weinig aanbod is, dan schiet de prijs alleen maar verder omhoog omdat er niemand bereid is om de aandelen te verkopen. Een bekend voorbeeld van een short squeeze is die van Volkswagen, in 2008. Hieronder in de afbeelding te zien. Het werd destijds even het waardevolste bedrijf ter wereld.
In 2021 is het aandeel GameStop veelvuldig in het nieuws geweest, omdat hier ook een short squeeze bij gaande is.
Voordelen van short gaan
Het kunnen short gaan biedt diverse voor- en nadelen. Allereerst de voordelen.
Een groot voordeel is dat je meer flexibiliteit hebt in je strategie. Zo kan je ook profiteren als je verwacht dat alle aandelen gaan dalen. Door deze mogelijkheid kan je niet enkel winst maken bij een stijgende beurs, maar ook bij een dalende.
Daarnaast kan je een deel van je risico afdekken. Dit wordt ook wel hedgen genoemd. Doordat je ook winst kan maken bij een dalende markt, is het mogelijk om risico’s af te dekken (in het geval dat de markt inderdaad hard daalt).
Nadelen van short gaan
Short gaan biedt ook nadelen. Het is goed om hiervan op de hoogte te zijn voordat je zomaar aan de slag gaat met short selling.
Allereerst heb je een hoger risico met het short gaan. Je verliest immers geld als de koers stijgt, en die kan in theorie oneindig stijgen. Als je aandelen koopt en long gaat (dus een stijgende koers verwacht), kan je maximaal je inleg verliezen als alle aandelen naar 0 gaan. Bij short selling heb je niet direct een maximaal verlies.
In bovenstaande rekensommen heb ik voor het gemak wat kosten weggelaten. Je kan namelijk niet zomaar de aandelen lenen. Hiervoor moet je rente betalen, waardoor je altijd wat geld kwijt bent aan rentekosten voor het lenen van de aandelen.
Verder heeft short gaan ook een potentieel negatief effect op de markt. Het is vaak zo dat de aandelen harder dalen dan dat ze stijgen. Mocht het zo zijn dat aandelen dalen, dan verwachten veel mensen dat ze verder en harder zullen dalen. Dus die shorten het aandeel. Dat heeft vervolgens een effect op elkaar wat zich alleen maar versterkt.
Hierdoor kan een dipje in de markt leiden tot een crash. Of tot bv het faillissement van een bedrijf, wat bijvoorbeeld gebeurde bij de Lehman Brothers wat het begin was van de financiële crisis van 2008.
Kan ik het zelf ook doen?
Jazeker, dat is mogelijk. Dit kan je doen bij je broker.
De meeste brokers hebben hiervoor wel de mogelijkheden. Het verschilt een beetje per broker hoe dit werkt. Bij een broker als Plus500 zitten de knoppen naast elkaar.
Bij een broker als DEGIRO moet je een ‘Active’ of een ‘Trader’ account hebben om short te gaan. Je kan hiervoor kiezen als je ingelogd bent op je account. Account aanmaken kan via DEGIRO.nl.
Wees je er wel van bewust dat aandelen shorten een hoger risico met zich meebrengt. Je kan hiermee namelijk meer verliezen dan je inleg.
Wat zijn de extra kosten?
Er zijn diverse kosten waarbij je rekening moet houden als je short gaat.
Net als bij het regulier kopen van aandelen, heb je te maken met transactiekosten. Deze zijn vaak even hoog als je zou verwachten bij het long gaan op aandelen.
Ook betaal je kosten over de spread bij enkele brokers. Dit is het verschil tussen de koop- en verkoopprijs van het product.
Daarnaast moet je rekening houden met de financieringskosten. Bijvoorbeeld de rente die je betaalt om het aandeel te lenen.
Kan iemand short gaan met mijn aandelen?
Als je aandelen aanhoudt, is het mogelijk dat een broker deze uitleent.
Mocht je reeds een account hebben bij DEGIRO, dan heb je moeten kiezen tussen een Standaard en een Custody profiel. Bij het Custody profiel worden je aandelen niet uitgeleend, maar betaal je hier wel net wat extra voor. DEGIRO verdient namelijk geld aan het uitlenen (de rente) van je aandelen.
Bij andere brokers zoals Lynx/IG kunnen je aandelen ook uitgeleend worden. Hiervoor krijg je echter ook een deel van de rente. Je kan dit ook uitzetten bij deze broker.
Per broker verschillen de regels hier dus in. Lees ze goed door, of vraag ernaar bij je broker.
Beperkingen
In diverse landen is er regelgeving omtrent short gaan. Zo dient men in het Verenigd Koninkrijk de posities kenbaar te maken aan de toezichthouder als er claimemissies van het aandeel zijn.
Ook in Nederland kennen we beperkingen op short selling. Zo moeten alle posities groter dan 0,5% netto kenbaar gemaakt worden bij de AFM.
Tijdens de kredietcrisis van 2008 was het ook een aantal maanden niet mogelijk om ongedekt short te gaan op verschillende financiële bedrijven, waaronder ING, AEGON en SNS.
